Zelfstandigheid en zelfvertrouwen (13-18 jaar)

Ik zie steeds beter dat mijn  kind zich terugtrekt of dwars wordt, wanneer hij te weinig eigen regie krijgt. Te weinig mogelijkheden krijgen om méé te doen, kan funest zijn.


0 – 4 jaar 5 – 12 jaar 13 – 18 jaar

In de puberteit gaan jongeren op weg naar een zelfstandig leven. Veel zaken die je eerst als ouder voor ze deed of regelde moeten ze nu zelf leren doen. Vaak vinden pubers dat ze het zelf kunnen, maar in de praktijk blijkt dat (enige) begeleiding in dit proces naar zelfstandigheid nog nodig is. Soms zijn kinderen met CP passief of afwachtend, omdat ze gewend zijn dat er veel voor ze wordt gedaan. Daarmee geef je in feite de boodschap ‘Dat kun jij niet’. Dat is niet bevorderlijk voor een positief zelfbeeld. Ze hebben een zetje nodig om uiteindelijk zelfstandige volwassenen te worden die vertrouwen hebben in hun mogelijkheden: ‘Dat kun je zelf wel!’

Als ouder moet je je kind meer ruimte en vrijheid gaan geven. Dat is vaak lastig bij een kind met CP dat juist zoveel extra zorg en aandacht nodig heeft (gehad). Door de persoonlijke verzorging stap voor stap over te dragen aan professionals, krijg je een natuurlijkere opvoedingsrelatie met je kind. Ook leer je hem om verantwoordelijk te worden voor zijn persoonlijke verzorging.


Tips op basis van situatiesAlgemene tips

Iedere keer is er strijd met Najib (13 jaar) als het bedtijd wordt en je hem moet helpen met de persoonlijke verzorging. De ene keer is er strijd om het tijdstip, de andere keer wil hij alleen door zijn vader geholpen worden. Wat een gedoe! Wat doe je?

Je zegt: ‘Je weet hoe laat je naar boven moet. Als je je daaraan houdt, dan mag jij aangeven door wie je geholpen wilt worden. Als je treuzelt, dan heb je niks te kiezen.’
Ook jongeren met CP vertonen gewoon pubergedrag en willen bijvoorbeeld grenzen oprekken. Soms zijn de reacties heftiger dan bij andere kinderen, maar als je de indruk hebt dat het om dezelfde onderwerpen gaat als bij andere pubers, dan is het goed om op dat pubergedrag te reageren. Pubers willen meer zelfstandigheid en zelf bepalen. Als ouder moet je aan de ene kant onderhandelen, en aan de andere kant duidelijk zijn.

Actie:Als ik denk dat het gedrag van mijn kind gewone puberstrijd is, dan ga ik daar ook op die manier mee om: soms onderhandelen, maar ook duidelijk grenzen aangeven.

Toevoegen aan actielijst
Je denkt: ‘Het wordt tijd om (een deel van) de persoonlijke verzorging aan de wijkverpleging over te laten. Dat maakt hem zelfstandiger en scheelt ons heel veel strijd.’ De volgende dag bespreek je dat met hem.
Het is lastig om met je kind gewone puberstrijd aan te gaan, als hij daarna van je afhankelijk is voor de persoonlijke verzorging. Het is verstandig om vanaf dat je kind ongeveer 13 jaar is stap voor stap professionele hulp in te schakelen voor de persoonlijke verzorging. Je kind leert aan andere mensen duidelijk te maken op welke manier hij geholpen wil worden (en daar kun je hem bij helpen). Voor ouders en kind is het daarnaast erg fijn om de gewone puberstrijd te voeren. Dat past bij de leeftijd en je helpt je kind om zelfstandig te worden, net als andere kinderen.

Actie:Zodra mijn kind 13 jaar is, laat ik stapsgewijs (een deel van) de persoonlijke verzorging over aan professionele hulp. Mijn kind wordt zo minder afhankelijk van mij.

Toevoegen aan actielijst
Naar situatie 3

Hier vind je tips om je kind te helpen met zelfstandigheid en zelfvertrouwen. Klik op de tip voor meer informatie.

Zorg dat je op elke leeftijd van je kind weet wat de gevolgen van CP zijn voor jouw kind m.b.t. gedrag, emotionele ontwikkeling en leren.

Het gedrag kan veranderen door de ontwikkeling van de hersenen en omdat er op iedere leeftijd weer andere eisen aan je kind worden gesteld. Als je weet wat de gevolgen van de hersenbeschadiging bij jouw kind kunnen zijn, kun je gemakkelijker inschatten wat je wel en niet van je kind kunt verwachten.

  • Zoek uit waarom je kind een taak niet goed kan uitvoeren. Als je kind een taak niet of niet binnen de tijd af heeft, kan dit komen door de motorische beperkingen van je kind. Maar het kan ook te maken hebben met de mate waarin je kind in staat is zich te concentreren of informatie in zijn werkgeheugen op te slaan.
  • Vraag eventueel een extra gesprek aan met de revalidatiearts om hier meer over te weten te komen.
Probeer samen uit te zoeken of je kind iets niet wil/ niet doet door CP of door pubergedrag.

Als je puber weinig gemotiveerd is om dingen zelfstandig te doen, probeer dan te achterhalen of dit te maken heeft met CP of met de puberteit. Ga hierover in gesprek met je kind:

Ga samen met je kind na of iets niet lukt omdat het te lastig is, omdat je kind te moe is na een lange schooldag of om dat het geen zin heeft. Hoe gaat dit op andere momenten? Vergelijk wat hij kan in verschillende situaties of op verschillende momenten van de dag.

Niet alle bovenstaande situaties passen misschien bij jouw kind, maar kijk welke manier van reageren jij zou kiezen in deze situatie. Klik op die reactie voor meer informatie.

  Ga naar PDF
Illustratieve afbeelding over het onderwerp Emoties & Omgeving
AAN DE SLAG MET:

Emoties & Omgeving

Illustratieve afbeelding over het onderwerp Leren & Begrijpen
AAN DE SLAG MET:

Leren & Begrijpen

Illustratieve afbeelding over het onderwerp Dagelijks leven
AAN DE SLAG MET:

Dagelijks leven

Illustratieve afbeelding over het onderwerp School & CP
AAN DE SLAG MET:

School & CP